Cải thiện chất lượng lao động Việt trên “sân” quốc tế
Nếu không thực hiện tốt việc đào tạo nâng cao chất lượng nguồn lao động (LĐ) xuất khẩu, LĐ Việt sẽ không đủ khảnăng, trình độ đáp ứng yêu cầu của phía đối tác dẫn đến không hoàn thành tốt nhiệm vụ, gây thiệt hại, vi phạm hợp đồng, ảnh hưởng xấu đến uy tín các doanh nghiệp xuất khẩu LĐ và chiến lược xuất khẩu LĐ của Nhà nước.
Đại biểu phát biểu tại hội thảo
Ông Trần Anh Tuấn (Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường LĐ TP.HCM) đã nhấn mạnh điều này tại Hội thảo “Giải pháp nâng cao chất lượng LĐ đi làm việc ở nước ngoài” do Cục Quản lý LĐ ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) tổ chức ngày 13-11 tại TP.HCM.
80.000 LĐ đi làm ở nước ngoài/năm
Theo Cục Quản lý LĐ ngoài nước, LĐ đi làm việc ở nước ngoài là một bộ phận của chương trình mục tiêu giải quyết việc làm - một trong những chương trình kinh tế, xã hội trọng điểm của VN. Từ năm 2006 đến nay, bình quân mỗi năm VN đưa khoảng 80.000 LĐ đi làm việc ở nước ngoài, chiếm hơn 5% tổng số LĐ được giải quyết việc làm hàng năm. Hiện nay có khoảng 500 ngàn LĐ đang làm việc trên 40 quốc gia và vùng lãnh thổ ở hơn 30 nhóm ngành nghề khác nhau. Mỗi năm người LĐ gửi về cho gia đình khoảng 2 tỉ đôla Mỹ.
Trong 5 năm trở lại đây số LĐ VN đi làm việc ở nước ngoài tăng nhanh. Thị trường LĐ ngoài nước được phát triển, mở rộng. Chất lượng nguồn LĐ xuất khẩu từng bước được nâng lên, đến nay, số lượng LĐ được đào tạo nghề trước khi đi làm việc ở nước ngoài đã đạt trên 50%. LĐ VN làm việc ở nước ngoài được đánh giá cao về tính cần cù, chịu khó, ham học hỏi và tiếp thu công việc nhanh. Những thị trường LĐ truyền thống như Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc rất thích tuyển chọn LĐ VN bởi sự khéo léo, chăm chỉ và thích nghi nhanh.
Tuy nhiên, vẫn còn không ít LĐ Việt có trình độ tay nghề và ý thức kỷ luật chưa tốt. Thực tế này là do tình trạng một số doanh nghiệp tuyển LĐ không đáp ứng điều kiện về trình độ tay nghề, ngoại ngữ; không trực tiếp tổ chức đào tạo, tuyển chọn LĐ; không biên soạn tài liệu, không trực tiếp kiểm soát cán bộ giáo viên giảng dạy mà phó mặc cho các cơ sở đào tạo nên chất lượng đào tạo không đảm bảo. Trong khi đó, các doanh nghiệp chỉ phổ biến một cách chung chung về các nội dung bồi dưỡng kiến thức cần thiết hoặc phổ biến không đúng sự thật, thậm chí không phổ biến các nội dung mang tính chất “nhạy cảm” trong nội dung hợp đồng, đặc biệt là cấu phần chi phí trước khi đi, các mức khấu trừ và tính chất phức tạp của công việc người LĐ phải làm ở nước ngoài. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng LĐ VN bỏ hợp đồng ra ngoài cư trú, làm việc bất hợp pháp; vi phạm pháp luật trong thời gian làm việc ở nước ngoài.
Bà Đoàn Thanh Thảo (Viện trưởng Viện Hợp tác quốc tế Trường ĐH Văn Hiến) cho rằng, việc xuất khẩu LĐ của nước ta thời gian qua còn nhiều hạn chế về trình độ chuyên môn, ngoại ngữ; kỷ luật của người LĐ còn thấp so với mặt bằng chung của các nước trong khu vực. Nguyên nhân do LĐ VN ra nước ngoài làm việc chủ yếu xuất thân từ vùng nông thôn, chưa qua đào tạo kỹ năng nghề chính quy, tác phong chậm chạp, thiếu kỹ năng làm việc trong môi trường LĐ công nghiệp; phần lớn chỉ làm những nghề phổ thông hoặc công nhân với trình độ chuyên môn thấp, mức thu nhập thấp.
Đối với lượng LĐ là SV ĐH-CĐ, bà Thảo cho rằng, khả năng hòa nhập sau tốt nghiệp của các em trong môi trường LĐ mới chưa cao do SV ít được đào tạo trong trường tác phong công nghiệp. Nhiều SV đã không được định hướng tốt trong việc chọn trường, chọn ngành nghề; chưa ý thức trang bị ngoại ngữ trước khi bước vào thị trường LĐ quốc tế. Mặt khác, sự chuyển dịch mô hình, cơ cấu kinh tế khiến cho cung và cầu trong LĐ thay đổi, trong khi các ngành đào tạo ở nhà trường chưa bắt kịp được xu thế sử dụng LĐ của doanh nghiệp.
Gắn đào tạo với xuất khẩu LĐ
Để nâng cao chất lượng LĐ Việt trên thị trường nước ngoài, dưới sự chỉ đạo của Bộ LĐ-TB&XH, Cục Quản lý LĐ ngoài nước cho biết, đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó, chú trọng đào tạo nguồn LĐ trình độ cao; đẩy mạnh phối hợp với cơ quan đại diện ngoại giao VN ở nước ngoài tìm kiếm, khai thác, mở rộng thị trường, ngành nghề tiếp nhận LĐ trình độ cao của VN đi nước ngoài làm việc. Đặc biệt, tăng cường kết nối doanh nghiệp xuất khẩu LĐ với các trường nghề để tuyển chọn và đào tạo LĐ. Các doanh nghiệp trên yêu cầu của đối tác nước ngoài, hợp tác với các trường nghề để đào tạo nguồn LĐ đáp ứng các yêu cầu về trình độ tay nghề; dựa trên kết quả đầu ra của các trường nghề để tuyển chọn những LĐ có kỹ năng phù hợp.
Ông Trần Anh Tuấn (Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường LĐ TP.HCM) đề xuất thí điểm đặt hàng đào tạo nghề cho người LĐ đi làm việc ở nước ngoài. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ 70% chi phí học nghề cho người LĐ, doanh nghiệp hoặc người LĐ chịu 30% chi phí còn lại (nếu người LĐ đạt trình độ nghề theo quy định và được đối tác nước ngoài tiếp nhận). Việc này nhằm khuyến khích người LĐ học nghề trước khi đi làm việc ở nước ngoài, từ đó tăng tỷ lệ LĐ có nghề khi xuất khẩu, tạo khả năng cạnh tranh và từng bước xây dựng thương hiệu LĐ VN trên thị trường quốc tế. Hoạt động này ban đầu sẽ thí điểm đối với một số nghề như: Hàn trình độ 3G và 6G, xây dựng, điều dưỡng viên, nhân viên phục vụ khách sạn, nhà hàng; sau thí điểm sẽ tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm và nhân rộng mô hình. |
Theo Cục Quản lý LĐ ngoài nước, những người đáp ứng các điều kiện của VN và nước sở tại về ý thức kỷ luật, sức khỏe, kỹ năng, thực sự mong muốn đi làm việc ở nước ngoài sẽ tuân thủ tốt quy định LĐ; sẽ làm việc chăm chỉ với quyết tâm cao, được bên sử dụng LĐ quý mến. Do vậy, cục sẽ tăng cường giám sát, thanh kiểm tra công tác tuyển chọn, đào tạo bồi dưỡng kiến thức cần thiết cho người LĐ trước khi đi làm việc ở nước ngoài; xử lý nghiêm những doanh nghiệp vi phạm hoạt động nói trên.
Ông Đào Văn Tiến (Vụ trưởng Vụ Đào tạo thường xuyên, Tổng cục GDNN) đề xuất tổ chức các mô hình gắn kết giữa cơ sở GDNN với doanh nghiệp xuất khẩu LĐ; gắn tuyển sinh với định hướng đi học tập, làm việc ở nước ngoài bằng hợp đồng hợp tác đào tạo, trong đó nêu rõ trách nhiệm của các bên. Cụ thể, doanh nghiệp cung cấp cho nhà trường những chương trình đi học tập, làm việc, yêu cầu đối với người học (tuổi, sức khỏe, ngôn ngữ, kỹ năng nghề, tài chính…) và các cơ hội học tập, làm việc ở từng thị trường để trường đưa vào thông tin tuyển sinh, tư vấn học nghề, việc làm. Nhà trường tổ chức thực hiện tư vấn, giới thiệu các ứng viên để doanh nghiệp tuyển chọn theo từng chương trình đã thông tin và được người học đăng ký, lựa chọn...
Nguồn : www.giaoduc.edu.vn
Các tin đã đưa
- Cơ hội việc làm cho các bạn sinh viên cao đẳng trong thời kỳ hội nhập
- Tọa đàm “Nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh Bình Dương và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam”
- Hội thảo “Kinh tế Việt Nam năm 2020 và triển vọng 2021: Cải cách, hội nhập và phát triển bền vững”
- Hội thảo khoa học “Chất lượng cuộc sống của công nhân Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay”
- Sớm hoàn thiện hệ sinh thái thị trường lao động góp phần giải quyết việc làm cho sinh viên